Va'aiga AI e foliga manaia, ae o le manatu e faigofie: faʻaoga faʻamaumauga ua mavae e mate ai le mea e tupu i le isi. Mai le fea tagata fa'atau e mafai ona fa'afefe i le taimi e mana'omia ai e se masini se auaunaga, e uiga i le liliuina o mamanu fa'asolopito i fa'ailoga e va'ai i luma. E le o se togafiti fa'ataulāitu-ae o le numera e fetaui ma mea moni leaga, faatasi ai ma sina masalosalo soifua maloloina ma le tele o faʻamatalaga.
O lo'o i lalo se fa'amatalaga fa'ata'ita'i fa'aoga lima. Afai na e sau iinei ma mafaufau O le a le Predictive AI? ma pe aoga mo lau 'au, o le mea lea e maua ai oe mai le huh i le oh-ok i le tasi fonotaga.☕️
Tala atonu e te mana'o e faitau pe a mae'a lenei:
🔗 Faʻafefea ona tuʻufaʻatasia AI i lau pisinisi
Laasaga faʻataʻitaʻi e tuʻufaʻatasia ai meafaigaluega AI mo le faʻalauteleina o pisinisi.
🔗 Faʻafefea ona faʻaoga AI e sili atu ona aoga
Su'esu'e fa'aoga lelei AI e fa'asaoina le taimi ma fa'atuputeleina ai le lelei.
🔗 O a tomai AI
A'oa'o tomai autu AI e mana'omia mo tagata tomai fa'apolofesa sauniuni i le lumana'i.
O le a le Predictive AI? O se fa'amatalaga 🤖
le Predictive AI le au'ili'iliga fa'afuainumera ma le a'oa'oina o masini e su'e ai fa'ata'ita'iga i fa'amaumauga fa'asolopito ma va'ai fa'ai'uga e ono tutupu mai-o ai e fa'atau, mea e le manuia, pe a fa'atupula'ia mana'oga. I ni faaupuga e sili atu ona saʻo, e faʻafefiloi faʻamaumauga masani ma ML algorithms e faʻatatau i mea e ono tutupu poʻo tau e uiga i le lumanaʻi lata mai. Le agaga lava e tasi e pei o au'ili'iliga vavalo; 'ese'ese igoa, tutusa le manatu o le va'aiga o mea e soso'o mai [5].
Afai e te fiafia i faʻamatalaga aloaʻia, faʻalapotopotoga faʻapitoa ma tusitaulima faʻapitoa e faʻapipiʻi faʻamatalaga e pei o faʻailoga o loʻo maua mai (faʻasologa, vaitau, autocorrelation) mai faʻamaumauga faʻatulagaina e vaʻai ai tau i le lumanaʻi [2].
O le a le mea e fa'aoga ai le Fuafuaga AI ✅
Tali pu'upu'u: e fa'aulu ai fa'ai'uga, ae le na'o fa'ailoga. O le lelei e maua mai i uiga e fa:
-
Gaoioiga e fai - fa'afanua galuega i la'asaga e soso'o ai: fa'amaonia, ala, fe'au, asiasia.
-
Fa'ata'ita'iga-malamalama - e te maua fa'ata'ita'iga fa'apea, ae le na'o vibes [3].
-
Toe fai - a fa'apipi'i loa, fa'ata'ita'i e tamo'e pea, pei o se tagata faigaluega filemu e le moe.
-
Fua - si'i, sa'o, RMSE-e te ta'ua-manuia e fa'atatauina.
Tatou fa'amaoni: pe a lelei le fa'ata'ita'iga AI, e lagona e toetoe lava a le fiafia. E taunu'u mai fa'aaliga, fa'apolopolo e fa'atatau ia i latou lava, o lo'o fa'atonu muamua e le au fai fuafuaga fa'amaumauga. E manaia le manaia.
Tala vave: ua matou va'aia 'au o le maketi o lo'o fa'atauina se fa'ata'ita'iga la'ititi fa'aoso fa'alelei e na'o le togiina o le "tulaga fa'aletonu i le isi 7 aso" e fa'aoga ai lags ma fa'ailoga kalena. Leai ni upega loloto, naʻo faʻamaumauga mama ma manino faʻailoga. E le'i emo le manumalo-na itiiti ni si'i-valaau i ops.
Fuafua AI ma Generative AI - o le vaeluaga vave ⚖️
-
Generative AI faia mea fou-tusitusi, ata, code-e ala i faʻataʻitaʻiga faʻasalalauga faʻamaumauga ma faʻataʻitaʻiga mai ia i latou [4].
-
a le AI o taunuʻuga-faʻalavelave faʻalavelave, manaʻomia i le vaiaso a sau, faʻalavelave faʻafuaseʻi-e ala i le faʻatatauina o tulaga faʻapitoa poʻo tau mai faʻasologa faʻasolopito [5].
Mafaufau i le generative o se fale fatufatuga, ma vavalo o se auaunaga tau. Pusa meafaigaluega tutusa (ML), eseese sini.
O lea… o le a le Predictive AI i le faʻatinoga? 🔧
-
Aoina mai fa'amaumauga fa'asolopito-i'uga e te popole iai ma mea e mafai ona fa'amatalaina ai.
-
Fa'ainisinia -fa'aliliuina fa'amatalaga mata'utia i fa'ailoga aoga (tu'u, fa'asologa o fuainumera, fa'apipi'i tusitusiga, fa'ailoga fa'avasega).
-
A'oa'o se fa'ata'ita'iga -fit algorithms e a'oa'oina ai so'otaga i le va o mea e fai ma taunu'uga.
-
Iloilo - faʻamaonia i luga o faʻamaumauga taofi ma fua faʻatatau e atagia ai le tau pisinisi.
-
Fa'ato'a -la'i atu fa'amatalaga i lau app, fa'agasolo galuega, po'o le faiga fa'ailoa.
-
Mata'itu -mata'i fa'atinoga, va'ai mo fa'amatalaga / manatu fa'ase'e , ma fa'atumauina le toe a'oa'oina/recalibration. O taʻiala taʻutaʻua o loʻo taʻu manino mai ai le feʻaveaʻi, faʻaituau, ma le tulaga lelei o faʻamaumauga o ni lamatiaga faifaipea e manaʻomia ai le pulega ma le mataʻituina [1].
Algorithms e afua mai i laina faʻataʻitaʻiga i tuʻufaʻatasiga laau i fesoʻotaʻiga neural. Fa'atonu docs fa'asologa o masalosaloga masani-fa'atonuga fa'aletonu, togavao fa'afuase'i, fa'aoso fa'alili, ma isi mea-fa'atasi ai ma fefa'ataua'iga fa'amatala fa'apea ma fa'ata'ita'iga filifiliga pe a e mana'omia ni togi e amio lelei [3].
O poloka fau - fa'amaumauga, fa'ailoga, ma fa'ata'ita'iga 🧱
-
Fa'amatalaga - mea na tutupu, fefa'atauaiga, telemetry, kiliki, faitau fa'alogo. O laulau fa'atulagaina e taatele, ae o tusitusiga ma ata e mafai ona fa'aliliu i fa'ailoga numera.
-
Fa'ailoga - mea o lo'o e va'ai: fa'atau ma le leai, aso se'ia le manuia, tala o mana'oga.
-
Algorithms
-
Fa'avasegaina pe'ā fa'atatau le taunu'uga-fa'asa'o pe leai.
-
Regression pe a o'o i le numera-pe fia iunite fa'atau.
-
Fa'asologa o taimi pe a taua le fa'atonuga-tulaga fa'atatau i le taimi atoa, lea e mana'omia ai togafitiga fa'apitoa [2].
-
Fa'asologa o taimi fa'asologa e fa'aopoopoina le vaitau ma aga i auala fa'afefiloi e pei o le fa'alelei fa'atele po'o fa'ata'ita'iga ARIMA-aiga o meafaigaluega masani ia o lo'o fa'atumauina pea a latou lava laina fa'atasi ma ML fa'aonaponei [2].
O mea masani fa'aoga e lafoa'i 📦
-
Tupe maua & tuputupu ae
-
Sikoa ta'ita'i, siitia le liua, fautuaga patino.
-
-
Tulaga lamatia & tausisia
-
Su'esu'ega fa'a'ole'ole, fa'alavelave fa'aaitalafu, fu'a AML, su'esu'ega anomaly.
-
-
Sapalai & fa'agaioiga
-
Fa'ata'ita'iga o mana'oga, fuafuaga a tagata faigaluega, su'esu'ega fa'atatau.
-
-
Fa'atuatuaina & tausiga
-
Fuafuaga tausiga o mea faigaluega-galue ae lei toilalo.
-
-
Soifua Maloloina & soifua maloloina lautele
-
Va'ai le toe fa'asalalau, fa'anatinati fa'ata'ita'iga, po'o fa'ata'ita'iga e ono a'afia ai fa'ama'i (fa'atasi ai ma le fa'amaoniaina ma le fa'aeteete ma le pulea)
-
Afai na e mauaina se SMS "e foliga masalosalo lenei fefaʻatauaʻiga", ua e feiloaʻi i AI vavalo i le vao.
Laupapa Fa'atusatusa - mea faigaluega mo Predictive AI 🧰
Fa'aaliga: o tau e lautele ta'ai-matatala puna e leai se totogi, ao fa'avae fa'aoga, atina'e eseese. O sina mea itiiti pe lua o loʻo totoe mo le mea moni ...
| Meafaigaluega / Fa'avae | Sili mo | Tau ballpark | Aisea e aoga ai - puupuu |
|---|---|---|---|
| scikit-aoao | Fomaʻi e manaʻo e pulea | fua/talatala puna | Algoritimi mautu, API faifai pea, fa'alapotopotoga tele... e fa'amaoni ai oe [3]. |
| XGBoost / LightGBM | Fa'aaogāina mana fa'amatalaga fa'amaumauga | fua/talatala puna | O le fa'aosoina o le gradient e susulu i luga o fa'amaumauga fa'atulagaina, laina fa'avae sili. |
| TensorFlow / PyTorch | Fa'aaliga loloto a'oa'oga | fua/talatala puna | Fetuuna'i mo tu'aiga tu'ufa'atasiga-o nisi taimi e sili atu, o nisi taimi e lelei atoatoa. |
| Perofeta po SARIMAX | Pisinisi taimi-faasologa | fua/talatala puna | E fa'afoe lelei le fa'asolo-taimi fa'atasi ma sina fa'alavelave [2]. |
| Cloud AutoML | 'Au e mana'omia le saoasaoa | fa'aoga-fa'avae | Otometi fa'ainisinia + fa'ata'ita'iga filifiliga-manumalo vave (mata'ituina le pili). |
| Atina'e tulaga | Pulega-mamafa orgs | fa'avae laisene | Faʻasologa o galuega, mataʻituina, faʻatonutonu avanoa-itiiti DIY, sili atu fua-tiute. |
Fa'afefea ona fa'atusatusaina e le Predictive AI i fa'atonu 🧭
E tali taumatemate mea e ono tupu . O le fa'atonuga e alu atili- o le a se mea e tatau ona tatou faia e uiga i ai , filifilia o gaioiga e fa'amalieina ai taunu'uga i lalo o fa'alavelave. O sosaiete faʻapolofesa e faʻamatalaina auʻiliʻiliga faʻapitoa e faʻaaogaina faʻataʻitaʻiga e fautuaina ai gaioiga sili ona lelei, ae le naʻo faʻamatalaga [5]. I le fa'ata'ita'iga, e fafaga le talavai.
Iloiloina fa'ata'ita'iga - metrics e taua 📊
Filifili fua e fetaui ma le filifiliga:
-
Fa'avasegaga
-
Sa'o lelei e aloese ai mai mea sese pe a taugata fa'aaliga.
-
Manatua e pu'e nisi mea moni e tutupu pe a taugata misi.
-
AUC-ROC e fa'atusatusa tulaga-lelei i luga ole laiga.
-
-
Toe fo'i
-
RMSE/MAE mo le tele o mea sese.
-
MAPE pe a afaina mea sese.
-
-
Va'aiga
-
MASE, sMAPE mo fa'atusatusaga fa'asologa o taimi.
-
Va'aiga mo va'aiga vavalo-pe o iai moni lava le mea moni i au pa'u le mautonu?
-
O se tulafono o le lima matua ou te fiafia i ai: fa'alelei le metric e fetaui ma lau paketi mo le sese.
Fa'atino mea moni - fe'avea'i, fa'aituau, ma mata'ituina 🌦️
Fa'ata'ita'iga fa'aleagaina. Suiga fa'amaumauga. Suiga amio. E le o se toilalo-ae o le lalolagi o loo gaoioi. O ta'iala ta'uta'ua e una'ia le mata'ituina pea mo le fe'avea'i o fa'amatalaga ma le fe'avea'i o manatu , fa'ailoa le fa'aituau ma tulaga lamatia o fa'amaumauga, ma fautuaina fa'amaumauga, fa'atonutonu avanoa, ma pulega fa'aolaola [1].
-
Fa'ata'ita'iga fa'aa'oa'oga - o feso'ota'iga i le va o mea e fai ma fa'amoemoe e fa'atupula'ia, o lea e le'o toe va'aia lelei e fa'ata'ita'iga o ananafi le i'uga o taeao.
-
Fa'ata'ita'iga po'o fa'asologa o fa'amaumauga - fe'avea'i fa'asoa fa'aoga, suiga fa'alogo, fa'aletonu amioga a tagata fa'aoga, fa'aletonu le fa'atinoga. Saili ma faatino.
Fa'ata'ita'iga tusita'alo: mata'ituina fua fa'atatau ile gaosiga, fa'ata'ita'i su'ega ta'avale, fa'atumauina le fa'ata'ita'iga fa'ata'ita'i, ma fa'amaufa'ailoga valo'aga ma taunu'uga mo su'ega i tua. O se ta'iala faigofie e tulituliloa ai e fa'ato'a le lavelave e te le tamo'e lava.
Ose galuega amata faigofie e mafai ona e kopiina 📝
-
Fa'amatala le fa'ai'uga - o le a lau mea e fai i le va'aiga i tulaga eseese?
-
Fa'apotopoto fa'amaumauga - aoina fa'ata'ita'iga fa'asolopito ma fa'ai'uga manino.
-
Vaevae - nofoaafi, faʻamaonia, ma se suʻega moni taofi.
-
Fa'avae - amata i le fa'asologa fa'atatau po'o se tama'i la'au fa'atasi. O laina faavae e ta'u mai ai ni mea moni le lelei [3].
-
Fa'alelei - fa'ainisinia fa'apitoa, fa'amautu fa'asagatau, fa'atonu fa'aeteete.
-
Va'a - o se API fa'ai'uga po'o se galuega fa'apipi'i e tusia fa'amatalaga i lau masini.
-
Matamata - dashboards mo le lelei, fa'afefe fa'amalo, toe a'oa'o fa'aoso [1].
Afai e foliga mai e tele naua, e-ae e mafai ona e faia i vaega. Fa'aopoopo malo laiti.
Ituaiga fa'amaumauga ma fa'ata'ita'iga fa'ata'ita'iga - vave lavea 🧩
-
Fa'amaumauga fa'amau - o le lau'ele'ele mo le fa'aleleia o le fa'alili ma fa'ata'ita'i laina [3].
-
Fa'asologa o taimi - e masani ona fa'amanuiaina mai le fa'apala i aga/taimi/toega a'o le'i ML. O auala masani e pei o le fa'ase'esega fa'atele o lo'o tumau pea i laina fa'avae malosi [2].
-
Fa'amatalaga, ata - fa'apipi'i i vete fa'anumera, ona va'ai lea e pei o le laulau.
-
Kalafi - feso'ota'iga a tagata fa'atau, feso'ota'iga masini-o nisi taimi e fesoasoani le fa'ata'ita'iga o le kalafi, o nisi taimi e fa'ainisinia. E te iloa pe faapefea.
Tulaga lamatia ma pa puipui - aua o le olaga moni e gaogaosa 🛑
-
Fa'aituau & fa'atusa - fa'alilolilo fa'atusa e ta'ita'i atu ai i mea sese e le tutusa. Faʻamau ma mataʻituina [1].
-
Leakage - o foliga e fa'afuase'i ona aofia ai fa'amatalaga oona i le lumana'i.
-
Feso'ota'iga pepelo - o fa'ata'ita'iga e fa'apipi'i i ala 'alo.
-
Ova le fa'aogaina - lelei ile toleniga, fa'anoanoa ile gaosiga.
-
Pulea - siaki le gafa, fa'atagaga, ma le fa'aogaina o le fa'atonu-e le manaia ae taua [1].
Afai e te le faʻalagolago i faʻamatalaga e tuʻu ai se vaalele, aua e te faʻalagolago i ai e teteʻe ai se nonogatupe. Fai sina fa'asili, ae maua le agaga.
Maulu loloto: vavalo mea e gaoioi ⏱️
Pe a va'ai mana'oga, uta malosi, po'o fefa'ataua'iga i luga ole laiga, fa'asologa o taimi . E fa'atonuina tau, o lea e te fa'aaloalo ai i le fa'atulagaina o le tino. Amata i le fa'aleaga fa'asolo taimi, fa'ata'ita'i fa'alelei fa'atele po'o laina fa'avae ARIMA-aiga, fa'atusatusa i la'au fa'aola e aofia ai foliga tuai ma a'afiaga kalena. E o'o lava i se la'ititi la'ititi, fa'alogo lelei e mafai ona sili atu i se fa'ata'ita'iga fe'ilafi pe a manifinifi pe pisa fa'amaumauga. O tusitaulima faʻainisinia o loʻo savali manino i nei faʻavae [2].
FAQ-ish tama'i fa'amatalaga 💬
-
O le a le Predictive AI? ML fa'atasi ai ma fa'amaumauga e va'ai ai i'uga mai fa'asologa fa'asolopito. Le agaga lava e tasi e pei o au'ili'iliga va'ai, fa'aogaina i polokalame fa'apolokalame galuega [5].
-
E faapefea ona ese mai le generative AI? Foafoaga vs valo'aga. Generative e fatuina mea fou; fa'atatauga fa'atatau fa'alavelave po'o taua [4].
-
Ou te manaʻomia le aʻoaʻoina loloto? E le o taimi uma. Ole tele ole ROI ole fa'aoga fa'aoga e tamomoe i luga ole la'au po'o fa'ata'ita'iga laina. Amata faigofie, ona fa'ateleina lea [3].
-
Ae faapefea tulafono faatonutonu po o auivi? Fa'aaogā fa'avae fa'atuatuaina mo le fa'afoeina o tulaga lamatia ma pulega-latou fa'amamafaina le fa'aituau, fe'avea'i, ma fa'amaumauga [1].
Umi Tele. E le'i Faitau!🎯
Fuafua AI e le lilo. O le amio pulea o le aʻoaʻoina mai ananafi e galue ai ma le poto i aso nei. Afai o loʻo e iloiloina meafaigaluega, amata i lau filifiliga, ae le o le algorithm. Fa'atuina se laina fa'alagolago, fa'apipi'i le mea e suia ai le amio, ma fua fa'atasi. Ma manatua-o faʻataʻitaʻiga tausaga e pei o le susu, ae le o le uaina-ia fuafua mo le mataʻituina ma le toe aʻoaʻoina. O sina lotomaualalo e alu mamao lava.
Fa'asinomaga
-
NIST - Fa'atonu Fa'atonu Fa'atonu Fa'alavelave (AI RMF 1.0). So'oga
-
NIST ITL - Tusitaulima Fa'amaumauga Fa'ainisinia: Fa'atomuaga i Su'esu'ega Fa'asologa o Taimi. So'oga
-
scikit-learn - Ta'iala mo Tagata Fa'aoga Fa'atonu. So'oga
-
NIST - AI Fa'atonu Fa'atonu: Fa'amatalaga Fa'atupu AI. So'oga
-
INFORMS - Su'esu'ega Fa'atino & Su'esu'ega (ituaiga o fa'amatalaga au'ili'ili). So'oga